Met het uitbreken van de oorlog in Oekraïne is Nederland hardhandig wakker geschud uit een diepe winterslaap. Na decennia van vrede en voorspoed is de situatie op ons continent in korte tijd veranderd en is vrede niet meer vanzelfsprekend. Dit zorgde voor een ongekende interesse in de Nederlandse krijgsmacht en in het bijzonder het wapen der Artillerie. Vele hoogwaardigheidsbekleders wisten hun weg te vinden naar ’t Harde om van dichtbij de PZH, het meest geavanceerde stuk artillerie ter wereld, te aanschouwen en zich te verdiepen in de noodzaak van een goed functionerend vuursteunsysteem.
Deze aandacht voor de vuursteun heeft de Artillerie geen windeieren gelegd: groei naar twee Afdelingen, aanschaf van raketartillerie, integratie van doelopsporing met UAV en MMR binnen de afdelingen. Daar zal menig infanterist jaloers van worden. Daarnaast heeft de oorlog in Oekraïne en de politieke aandacht nog een andere neveneffect: er gaan deuren open die anders gesloten blijven.
In dit artikelen wil ik een aantal ontwikkelingen binnen de vuursteun uiteenzetten waarbij de Bravo Batterij nauw betrokken is geweest en welke, zonder de druk van de oorlog in Oekraïne, niet op deze termijn van de grond waren gekomen.
Valideren Assegai
Ondanks dat de Assegai munitie al voor de oorlog in Oekraïne is aangekocht, kan de validatie van de munitie niet los worden gezien van het conflict. Allereerst werd de oefening ULTIMATE DRAGON 2022, waar de validatie van de Assegai munitie initieel zou plaatsvinden, gecanceld door Zweden om voorrang te geven aan de training van eigen eenheden als reactie op de aanval van Rusland. Daarnaast werd de druk op het valideren verhoogd toen de VJTF werd geactiveerd en de noodzaak voor lange dracht munitie duidelijk werd. Om de VJTF toch van lange dracht munitie te kunnen voorzien, is door Sie S3 41 Afd en SICT hard gezocht naar schietterreinen waar de Assegai projectielen alsnog gevalideerd konden worden en uiteindelijk is men uitgekomen bij bekend terrein, namelijk Münster-Sud en Bergen. Door van Münster-Sud naar Bergen te schieten, kon de benodigde afstand gehaald worden. Ondanks dat dit geen SOP was, wilden de Duitsers graag meewerken aan de LFX en in zeer korte tijd werd de oefening ingeregeld.
De Bravo Batterij kreeg de opdracht om deel te nemen aan de LFX DRAGON ASCENDANCY met een FU met drie PZHn en de batterijstaf. Om de kennis ook binnen de andere batterijen te borgen, leverden de A-bt en D-bt ieder een stuksbediening, die onder de vleugels van de B-bt deelnamen aan de oefening. De validatie moest in een dag uitgevoerd worden, omdat het luchtruim maar een enkele dag gesloten kon worden vanwege de max vertex; om het Assegai schieten mogelijk te maken, werd het vliegverkeer rond vliegveld Hamburg voor een complete dag gestremd.
De schietdag zelf verliep voorspoedig, zowel aan de voor als de achterzijde. De grootste problemen bij de guns kwamen voort uit de afwijkende vorm van de projectielen; doordat de Assegai projectielen spitser zijn dan de standaard M107 granaat, moest het laadsysteem van de PZH anders afgesteld worden en dit zorgde voor kleine problemen tijdens de schietdag. De ervaringen aan de voorzijde waren zeer positief; de granaten hadden weinig spreiding en daardoor werden de doelen met grote precisie uitgeschakeld. Zelfs op 28 km afstand waren de impacts spot-on en werd het beoogde effect behaald. De enige klachten kwamen van de inwoners van het dorp Wietzendorf, dat in de gun-target line lag. Omdat Assegai met modulaire ladingen verschoten werd, was de geluidshinder voor de lokale Duitse bevolking iets groter dan normaal. Men vroeg zich terecht af: wat dreunt daar op die heide.
MICMOS schieten
Het MICMOS schieten kwam voort uit de levering van PZHn aan Oekraïne en het opleiden van Oekraïnse Artilleristen op de PZH. Omdat de PZHn kaal werden geleverd, dus zonder BMS met AFSIS, leerden de Oekraïners schieten met de MICMOS. Deze MICMOS is de interne rekencomputer van de PZH dat uit coördinaten, schietgegevens kan produceren. De Duitsers, en nu ook de Oekraïners, gebruiken de MICMOS als primair systeem, terwijl Nederland ervoor heeft gekozen om BMS met AFSIS in de PZH te bouwen als rekenmodule.
Nederlandse artilleristen leren niet meer aan om met de MICMOS te schieten en vertrouwen volledig op AFSIS voor de berekeningen. Slechts een klein aantal instructeurs kunnen nog met de MICMOS overweg.

Om de kennis van het MICMOS schieten te borgen en om het MICMOS schieten als alternatief voor AFSIS te introduceren (als onderdeel van het PACE plan), heeft de Bravo Batterij toestemming gekregen om tijdens de oefening GRIFFIN STRIKE 2022 te schieten met MICMOS. Hiervoor is een waiver uitgegeven door C-VUSTCO, aangezien het MICMOS schieten niet staat beschreven in de documentatie. Aan de hand van deze waiver is de meest ervaren stukscommandant van de batterij intern geschoold en begeleid en is het veiligheidssysteem ingericht. De ondersteuning van de 17 GFPI was professioneel, aangezien zij ook het belang zagen van een geslaagde test. De schietdag zelf liep zeer voorspoedig, waarbij de stukscommandant geconfronteerd werd met een oplopende moeilijkheidsgraad. Voor de veiligheid was een externe stuksveiligheid aanwezig om de manuele invoer van coördinaten te controleren, echter ingrijpen was niet noodzakelijk. De waarnemers hadden weinig op te merken over de ligging van de schoten. Enkel de snelheid liet nog ten wensen over, echter dat is te begrijpen wanneer men een nieuwe procedure moet uitvoeren. In de toekomst wordt het MICMOS schieten verder uitgebouwd door de Bravo Batterij. Het is de bedoeling om ook tijdens SOMS 2022-3 een dag MICMOS te schieten, maar dan met meerdere guns, om meer stukscommandanten ervaring te laten opdoen met het MICMOS schieten.
Nabije toekomst
Naast deze twee projecten lopen nog meer studies binnen de Artillerie om het vuursteunsysteem te verbeteren en toekomstbestendig te maken. Met name op het gebied van communicatie kan nog veel gewonnen worden. Een project dat in de toekomst voor verbetering moet gaan zorgen, is de vervanging van de huidige radio’s binnen de gehele keten voor data radio’s (meer bandbreedte) en satelliet radio’s (BLOS capaciteit). Daarnaast wordt door het JIVC op hoog tempo AFSIS aangepast om bekende bugs uit de applicatie te halen en het systeem meer gebruiksvriendelijk te maken. Om over de integratie van raketartillerie, de MMR en UAV systemen nog te zwijgen. Deze systemen zullen elk een zware stempel drukken op het vuursteunsysteem, waardoor een betrouwbare, sterke en weerbare keten essentieel is. Omdat de Bravo Batterij de enige PZH batterij is zonder speciale taakstelling (A-bt is VJTF, D-bt is nog aan het groeien), komen veel van deze projecten bij de batterij terecht. Dit geeft de batterij een duidelijke taak en richting voor de komende periode en zorgt voor een uitdagend programma voor de longhorns. En zolang de oorlog in Oekraïne door blijft gaan, zullen er voldoende deuren open blijven gaan om nieuwe concepten of middelen te beproeven. Onder druk wordt alles vloeibaar.