Op maandag 4 mei jl. heeft onze Wapenoudste, Brigade-generaal W.S. Rietdijk, een minuut stilte in acht genomen en een krans gelegd bij het Artillerie monument op de Legerplaats bij Oldebroek. Vanwege alle maatregelen rondom COVID-19 was er dit jaar geen reguliere herdenking. Deze korte plechtigheid kunt u terug zien op de Facebook pagina van het VuursteunCommando. De toespraak is hier bijgevoegd. Wij hopen u allen volgend jaar weer te mogen begroeten.
Geachte toehoorders,
Op 4 mei herdenkt Nederland haar slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog en sinds 1961 ook de Nederlandse slachtoffers die voor het Koninkrijk zijn omgekomen bij de uitoefening van hun dienst zowel tijdens vredesmissies als in oorlogssituaties.
Wij, Artilleristen, herdenken bij het ‘Artillerie-monument’ dat in 1953 speciaal is onthuld ter nagedachtenis aan alle wapenbroeders die zijn gesneuveld, onder meer tijdens de Tweede Wereldoorlog, in voormalig Nederlands-Indië en in Korea.
De herdenking in 2020 zal lang herinnerd worden. Morgen vieren we 75 jaar vrijheid. Morgen is het 75 jaar geleden dat we bevrijd werden van de vele beperkingen en verschrikkingen van de tweede wereldoorlog. Iets wat we te midden van deze tijd van Corona bijna vergeten.
Veel mensen vergelijken de huidige periode met de beperkingen van toen. Scholen zijn dicht, we mogen veel dingen niet en onze bewegingsvrijheid is beperkt. Hier houdt de vergelijking echter op en staat deze periode niet in verhouding tot het leven toen en de gruweldaden uit de WOII.
Normaal staan hier veel mensen. Leerlingen, soldaten, veteranen, VOA, Rijders, Veldartillerie en Lua. Vandaag staan we hier alleen omdat het protocol dat vereist. En dat voelt raar want ons werk doe je samen en herdenken doe je samen. We missen de warmte van collega’s dagelijks op de werkvloer en nu hier.
Ook tijdens de nationale herdenkingen vanavond op de Dam zal het stil zijn. In het 75e jaar van onze vrijheid is het extra verdrietig dat we niet met elkaar samen kunnen zijn. In gedachten zijn we echter altijd verbonden.
Dus herdenken we vandaag met een bescheiden ceremonie, die we digitaal aan onze collega’s en vrienden laten zien. Want herdenken moet, juist nu, ook nu, doorgang vinden.
We herdenken niet alleen de slachtoffers van de tweede wereldoorlog. Ook de slachtoffers van oorlogen, conflicten en vredesmissies na de tweede wereldoorlog herdenken we vandaag.
In een jaar waarin Nederland officieel excuses heeft aangeboden aan Indonesië. Dit heeft verschillende en sterk verdeelde reacties veroorzaakt ook onder veteranen. Het laat zien dat periodes van oorlog en conflict blijvend emoties oproepen. Gewapende strijd maakt slachtoffers waarbij mensen het leven laten maar ook slachtoffers waarbij de mens zo beschadigd raakt dat ervaringen de rest van je leven bij je blijven. We herdenken vandaag alle slachtoffers.
De functie van de moderne krijgsmacht is, om te voorkomen dat conflicten tot een gewapende strijd leidt. Met trots dienen wij als militairen nog steeds de vrede.
De afgelopen weken heb ik heel veel hoopgevende zaken gezien. Moed …pure moed in de zorg en andere vitale beroepsgroepen. Mensen die met gevaar voor eigen gezondheid en soms leven hun taken uitvoeren. Grote saamhorigheid in de samenleving, er zijn voor elkaar. Eigenschappen die we doorgaans ook aan soldaten toekennen.
Defensie speelt op dit moment een heel goed uitgevoerde ondersteunende rol in de strijd tegen Corona. Hier kunnen we trots op zijn.
Ik hoop dat deze saamhorigheid en bereidwilligheid om voor elkaar klaar te staan, als we weer in vrijheid kunnen werken en leven, blijft bestaan. Dat we bewust blijven dat vrijheid niet “for granted” is. Dat we daar voor blijven strijden.
Voor ons als soldaten, als artilleristen, als onderdeel van de koninklijke landmacht is dit een “hoge plicht”. We kunnen als een van de weinigen meer doen dan gedenken en hopen. Wij kunnen voorkomen en dienen. Laten we dat blijven doen.
Het militaire vak verbindt ons voor altijd. We waren, zijn en blijven Brothers in Arms. Vandaag, op 4 mei voelen we dat samen weer heel nadrukkelijk. Waar we op dit moment ook zijn en hoe we ook herdenken. We voelen de pijn van het verlies van onze maten, het medeleven voor hun dierbaren. En we herdenken alle slachtoffers van alle oorlogen en missies.
Ik sluit af met een gedicht van Toon Tellegen. Het heet ik mocht kiezen. Normaal zou ik een van de kinderen gevraagd hebben dit te doen, dat is volgend jaar weer aan de orde.
Ik mocht kiezen
Ik wist het niet.
Ik koos de vrede.
De waarheid en de schoonheid,
ik liet ze gaan,
en ook de wijsheid en de weemoed –
zelfs de liefde
die zo verwonderd naar mij keek,
zwarte wolken dreven met haar mee.
Vrede, het was vrede.
En in de verste hoeken van mijn ziel
dansten wezens
waarvan ik zelfs nog nooit had gehoord!
En in de hemel hing een andere zon.
Uit: Gedichten 1977 – 1999.
