Zevenenvijftig; dat aantal PzH2000NL’s heeft Nederland begin deze eeuw gekocht. Naast houwitsers voor de toen nog drie afdelingen artillerie waren een aantal bedoeld als simulatoren voor het opleiden en trainen van bedieningen, chauffeurs en monteurs. Vrijwel gelijktijdig met de levering van de eerste PzH in 2004 werd de 41e Afdva in Seedorf opgeheven als gevolg van bezuinigingen. Dat betekende dat achttien PzH’s ongebruikt in een loods in Oude Molen werden weggezet. Een aantal jaar is geprobeerd de houwitsers te verkopen maar uiteindelijk is daar halverwege de jaren ’10 van afgezien.
De vloot PzH’s ingedeeld bij 11Afdra, 14Afdva en later VustCo werden ondertussen intensief gebruikt waaronder een drietal in Uruzgan, Afghanistan. In 2018 is besloten om twaalf operationele PzH’s om te wisselen met PzH’s die opgeslagen waren in Oude Molen; de gebruikte PzH’s konden zo groot onderhoud krijgen en de operationele eenheden kregen nieuwe, gereactiveerde voertuigen. Voordat de PzH’s in Oude Molen weer inzetgereed waren moest er flink wat gebeuren. Die reactivatie van de voertuigen voerde MatLogCo uit; zij konden circa drie PzH’s per jaar reactiveren. Halverwege het reactivatieprogramma brak COVID uit en werden de werkzaamheden tijdelijk opgeschort. Vervolgens viel Rusland Oekraïne binnen en veranderde de (militaire) wereld snel. Nederland steunt zoals bekend Oekraïne en heeft onder andere besloten PzH’s te leveren. In 2022 zijn in totaal acht PzH’s aan Oekraïne geleverd.
De krijgsmacht moet hersteld worden, dat werd het afgelopen jaar duidelijk zichtbaar. Eén van de prioriteiten van de Defensienota 2022 is het versterken van de vuursteun. Het groeien naar twee afdelingen artillerie is daar onderdeel van. Om beide afdelingen te voorzien van twee batterijen met elk negen PzH’s (één t.b.v. simulator) moeten de resterende twaalf PzH’s uit Oude Molen versneld worden gereactiveerd. De reactivatie wordt uitgevoerd door MatLogCo met steun vanuit de industrie: Kraus Maffei Wegman GmbH (KMW) en Rheinmetall Landsysteme GmbH (RLS).
Het afgelopen najaar zijn alle PzH’s vanuit Oude Molen naar de Luitenant-Kolonel Tonnetkazerne in ’t Harde verplaatst. 301 Matlocpel heeft ze daar ontvangen en zij zijn direct gestart met het inspecteren van de houwitsers. Na de eerste inspectie was een volledige diagnose nog niet mogelijk; de voertuigen konden nog niet rijden en dus kon ook nog niet alles getest worden. Wel kon na de eerste inspectie een groot aantal onderdelen besteld worden. En daar is haast bij geboden, door de oorlog in Oekraïne zijn veel landen hun krijgsmacht aan het versterken. De defensie-industrie draait op volle toeren en kan de vraag nauwelijks aan.
Vervolgens is er gestart met het repareren van de houwitsers. Ogenschijnlijk zijn de PzH’s zo goed als nieuw: ze zijn immers bijna 15 jaar ongebruikt geweest en de verf op de buitenkant spreekt dat niet tegen. Maar voor elk voertuig is stilstand zonder onderhoud ontzettend slecht en dat geldt zeker voor een PzH2000NL. De (gedeeltelijk bio) diesel in de PzH’s was hopeloos vervuild en moest verwijderd worden. Door de slechte diesel waren alle filters en slangen vervuild. Vervolgens zijn de motoren schoon gemaakt: deze zaten vol met preserveerolie. De interne geheugenbatterijen van de diverse computersystemen zijn door de jaren heen gaan lekken en het batterijzuur heeft de printplaten en LCD schermen beschadigd. Tevens waren alle accu’s defect of niet aanwezig. Grote uitdagingen voor de monteurs.
Nadat de voertuigen technisch hersteld zijn worden de modificaties die de operationele vloot heeft ondergaan aan de reactivatie PzH’s toegevoegd. Uiteindelijk zal ook de volledige communicatie configuratie worden geïntegreerd in het voertuig. Daarvoor is het reactivatieteam afhankelijk van het inbouwschema C4i middelen. Het reactivatieprogramma wordt afgesloten met het ‘aanschieten’ door zorg van het Kenniscentrum Wapens & Munitie. Daarna wordt de gereactiveerde PzH overhandigd aan de afdeling. Het streven is dat er elke maand een PzH gereed is maar daarvoor is het reactivatieteam afhankelijk van beschikbare sleutelcapaciteit van de monteurs en van de beschikbaarheid onderdelen.
Het is een complex traject dat ondanks alle uitdagingen in relatief korte tijd is opgestart en ook direct resultaat heeft opgeleverd: de eerste PzH’s zijn inmiddels bij de afdeling binnen gestroomd. De komende maanden wordt hard gewerkt om de vaart in het programma te houden en alle houwitsers succesvol te reactiveren.
