Het jaar loopt weer ten einde. Traditioneel een moment om terug te kijken en na te denken over wat de toekomst ons gaat brengen. Het jaar 2022 was ontegenzeggelijk een zeer markant jaar.
Nederland leerde om te gaan met het Covid-virus en we begonnen het jaar optimistisch; goede economische vooruitzichten, lage werkeloosheid, lage hypotheek rente; we hadden er weer zin in met elkaar. Er waren natuurlijk wel enkele donkere wolken aan de horizon. De situatie aan de grens tussen Oekraine en Rusland was gespannen. We werden gewaarschuwd dat dit wel eens kon uitlopen op een daadwerkelijk militair conflict. Maar eerlijk gezegd dachten wij hier dat het wel los zou lopen. Niets bleek minder waar. Blijkbaar volgt niet iedereen onze logica!
Op 24 februari zette Rusland de aanval in op Oekraine en ineens zag de wereld er heel anders uit; Daar is al heel veel over gezegd en geschreven. Ook in onze Sinte Barbara zijn meerdere zeer interessante artikelen gepubliceerd. De strijd is nog lang niet afgelopen en er zullen nog vele studies en publicaties volgen. De militaire component is niet de enige, maar wel een belangrijke component van moderne oorlogsvoering. Wat is modern? De beelden die tot ons komen van het slagveld lijken meer op de beelden die we kennen uit de eerste wereldoorlog dan de plaatjes uit de folders over toekomstige high-tech cyber conflicten. De les die we kunnen, nee moeten, leren is dat er altijd conflicten zullen zijn waarbij we beide uitersten zullen waarnemen, waar we ons op moeten voorbereiden en die we hopenlijk niet zelf gaan ervaren.
Zoals u weet bestaat militair vermogen uit drie componenten; de fysieke-, de mentale en de conceptuele component. Alle drie zijn onmisbaar. Het is vaker betoogd dat de mentale component doorslaggevend is voor de uiteindelijke uitkomst van een conflict. De oorlog in Oekraine bewijst weer het enorme belang van de menselijke wil om ontberingen te accepteren en de onverzettelijke wil om te winnen. Maar hoe hard men ook wil, zonder goede uitrusting en voldoende voorraden – de fysieke component – gaat het uiteindelijk niet lukken. En dan is het ook nog noodzakelijk dat mensen en middelen op een slimme, effectieve manier worden ingezet; de conceptuele component.
Inmiddels is het besef ingedaald dat we, zeker in West-europa, het grootschalig conflict hebben verwaarloosd. Dat moeten we repareren en tekortkomingen wegwerken op alle gebieden. Dat betekent ook dat we als coalitie niet alleen onze defensie op orde moeten hebben, maar ons ook goed bewust moeten zijn van onze economische afhankelijkheden. Te afhankelijk zijn van anderen leidt vroeg of laat tot problemen.
De hele krijgsmacht is de laatste decennia vooral gericht op de uitvoering van de tweede hoofdtaak, stabilisatie operaties. Dat was niet onlogisch. Dat was de taak die direct voor ons lag en tijd en middelen zijn nu eenmaal begrensd. Gevolg is wel dat de kennis en geoefendheid van het grootschalig conflict steeds verder op de achtergrond raakten en letterlijk de krijgsmacht verlaten hebben. De koude oorlog eindigde meer dan 30 jaar geleden. Er zijn nog maar weinig actief dienende militairen die dat daadwerkelijk hebben meegemaakt. Iedereen is druk bezig om zich die kennis weer eigen te maken. Daarbij kun je niet klakkeloos kopieren hoe we toen opereerden, maar die kennis kun je wel prima combineren met de mogelijkheden van de nieuwste technische ontwikkelingen om te komen tot een modern concept voor het huidige grootschalige conflict. Het zou mooi zijn wanneer wij de enorme kennis die aanwezig is binnen ons ledenbestand kunnen mobiliseren om hierbij te assisteren.
Wanneer we vooruitblikken naar het komende jaar, kijken we ook in de spiegel; waar staan we als Vereniging Officieren Artillerie en waar willen we graag naar toe.
Bestuur en ledenraad hebben de in 2016 opgestelde notitie ‘VOA toekomstbestendig’ tegen het licht gehouden. Hierbij hebben we nadrukkelijk geluisterd naar de terugkoppeling uit de afdelingen
Veel van de in de notitie vastgestelde zaken zijn nog steeds aan de orde en hier en daar verder voortgeschreden.
Organisatie
Een belangrijk aspect is de organisatie van de Vereniging en de positie van de Afdelingen. De omvang van de beroepskrijgsmacht en daarmee de artillerie is vele malen kleiner dan voorheen.
Een logisch gevolg is een afname en vergrijzing van het ledenbestand van de afdelingen.
Dit leidt er toe dat er afdelingen zijn die geen volwaardig bestuur op de been kunnen brengen. Deze afdelingen kunnen verder in een afgeslankte vorm, waarbij afdelingen ook samen kunnen werken.
We handhaven deze structuur en werkwijze en zoeken naar mogelijkheden om de afdelingen zoveel mogelijk te ondersteunen om in deze constructie activiteiten te organiseren die de doelstellingen van de VOA ondersteunen.
Activiteiten
Gedurende het jaar worden veel activiteiten georganiseerd door de VOA, door de operationele eenheden, namens de wapenoudste, door ABC. Allemaal mooie activeiten die ook de doelstelling van de VOA ondersteunen. De praktijk laat wel zien dat deze soms met elkaar concurreren. Zo organiseren zowel de VOA als de operationele eenheden sociale bijeenkomsten om de onderlinge band en de saamhorigheid te versterken. In de huidige tijd worden vooral onze actief dienende officieren geconfronteerd met zeer veel verplichtingen zowel qua werk als prive. Daardoor zijn keuzes onvermijdelijk. Het bestuur van de VOA zoekt nadrukkelijk de samenwerking met de operationele commandanten om onze activiteiten maximaal te synchroniseren. Hierdoor blijven de activiteiten levensvatbaar en interessant voor onze leden.
In het kader van het bevorderen van het vakmanschap overleggen we met de operationele commandanten en ABC om meerdere kleinere bijeenkomsten te organiseren waarbij een bepaald aspect van het operationele optreden verder wordt uitgediept met de focus op het grootschalig conflict. Hiermee ondersteunen we de doctrine ontwikkeling en de professionele ontwikkeling van onze officieren. Het eerste concrete project is het symposium ‘Vechten met Vuur’ op het ASK in de middag van 12 januari voorafgaand aan de Jaardag. Het belooft een zeer interessante en waardevolle bijeenkomst te worden.
Mag ik u tenslotte allemaal heel fijne feestdagen toewensen en een goed uiteinde van een memorabel jaar. Dat het nieuwe jaar alle goeds mag brengen voor u en iedereen die u lief heeft.